Bebek beslenmesi hakkında her şey

İki hafta önce, Anneysen’in düzenlediği seminerde olduğumuzu yazmıştım. Nestlé, bizler için A’dan Z’ye her şeyi kapsayan şahane bir platform açmış: İyi Büyüsün İyi Yaşasın. Anlatmıştım detaylarını…

Beslenme Uzmanları Ceren Batmaz Sarı ve Elvan Odabaşı Kanar’ı, nefes almadan dinledik. Gitmeden önce size “sorunuz var mı” demiştim. Hepsini not etim. Sordum. Cevapları yeni geldi. Zaman kaybetmeden paylaşıyorum… Ceren Hanım ve Elvan Hanım’a hepsini tek tek yanıtladıkları için ayrıca çok teşekkür ederim.

13 aylık bebeğim. 2 aydır yoğurt yemiyor. Yumurta da yemiyor. Ne verebilirim?

Merhabalar. Bebeğiniz iki porsiyon süt ve bir porsiyon peynirini tüketiyorsa, gerekli olan süt ve süt ürünleri ihtiyacını karşılıyordur. Beslenmesine ek olarak yemeklerinin yanında, kendi yaptığınız ayranı vermeniz yeterli olacaktır. Kahvaltısında omlet yapıp, ufak lokmalara bölüp kendi yemesini sağlayabilirsiniz. Eğer bebeğiniz hiç tüketmiyorsa, çorbalarını yumurta ile zenginleştirebilirsiniz.

Çocuğum pilav, markana seviyor. Ancak sebze yemiyor. Nasıl verebilirim?

Çocuğunuzun pilav ve makarnalarını sebzeli yapabilirsiniz. Çocuğunuza sebze sevdirmek için, iyi büyüsün iyi yaşasın sitesindeki “Parmak Yiyecekler” tarifimizden yararlanabilirsiniz.

Çocuğum 3.5 yaşında ve hiçbir şey yemiyor. Ne yapacağımı şaşırdım…

Çocuğunuzun gün içerisinde nasıl, ne kadar ne tüketip- tüketmediği hakkında bilgim olamadığı için bir yorum yapamıyorum. Anneler bazen çocuklarının kendileri gibi yemesini isterler; ama okul öncesi çocukların sizin yediklerinizin yaklaşık üçte birini yiyebileceğini unutmayın. Çocuğunuza yemeyi sevdirmek için, iyi büyüsün iyi yaşasın sitesindeki tariflerimizden yararlanabilirsiniz. Ama çocuğunuzun ciddi yeme problemi varsa, mutlaka bir beslenme uzmanından yardım alın.

Çocuğum yoğurt sevmiyor. Nasıl telafi edebilirim?

Çocuğunuz yoğurt sevmiyor olabilir; ama onun yerine gün içerisinde 3-4 porsiyon süt ve ürünleri (süt, peynir, ayran) tüketiyorsa, ihtiyacını karşılıyor demektir. Yoğurdu sevdirmek için meyveli yoğurt yapabilirsiniz, içindeki meyve miktarı 100 gramı aşmamak koşuluyla. Yavaş yavaş meyve miktarını azaltarak, sade yoğurda geçiş yapabilirsiniz. Yoğurdu çorbalarında da kullanarak, tüketmesini sağlayabilirsiniz.

5 yaşında. Her sabah tahin pekmez veriyorum. Ölçüsü ne olmalı?

1 çorba kaşığı pekmeze, 1 tatlı kaşığı tahin karıştırmanız yeterli olacaktır.

6-12 ay arasında ek gıda nasıl olmalı?

6. ayda ek gıdaya sebzelerden havuç, kabak, patates, bezelye; meyvelerden elma, armut, şeftali ile başlayabilirsiniz. Bunların yanında pastörize süt kullanarak yaptığınız yoğurttan verebilirsiniz. Ek gıda döneminde ilk 3 hafta tadım haftasıdır. Besinlerin tadını alması için tek vermeye özen gösterin. İlk 3 hafta vereceğiniz ek gıda miktarı her seferinde 1-2 çay kaşığıdır. 3. hafta sonrasında bebeğinizin beslenmesine her gün farklı bir sebze/meyve ekleyerek öğünlerini zenginleştirin. Artık bebeğiniz 1-2 yemek kaşığı ek gıda alıyor olacaktır. 7. ayla birlikte kahvaltı keyifleri başlar. Yumurta sarısını nohut büyüklüğünde başlayıp yaklaşık 1 hafta içerisinde tam yumurta sarısına ulaşın. Yumurta beyazı için 10. ayı bekleyin lütfen. 7. ayına adım atmasıyla bebeğiniz her öğünde 2-4 yemek kaşığı ek gıda alacaktır. Bu dönemden itibaren pürelerini, çorbalarını bulgur, esmer pirinç, buğday, karabuğday, kuru baklagil kullanarak zenginleştirin. 8. ayda bebeğiniz pütürlü besinlere başlar. Artık püre haline getirmek yerine yemeklerini ezerek vermeyi tercih edin. 9. Ayda bebeğinizin beslenmesine balık katılır. Bu dönemde dip balıklardan uzak durun ve yüzey (küçük) balıklarını tercih edin. bebeğinizin balığının yağsız, haşlanmış ve beyaz olmasına özen gösterin. 10. Ayda bebeğiniz parmaklarıyla beslenmeye başlar, bebeğinizi özgür bırakın lütfen. Parmaklarıyla yiyerek besinlerin dokusunu keşfetsin ve bağımsız yeme özgürlüğüne adım atsın. 11. ay parmak besin dönemidir. Bebeğiniz yumuşak, damağıyla eritebileceği birçok besini yiyebilecek durumdadır. 12. ayla birlikte de aile yemekleri zamanı başlar.

Oğlum 6 aylık. Ek gıdaya nasıl, neler vererek başlayabilirim?

Ek gıdaya sebzelerden havuç, kabak, bezelye, patates; meyvelerden elma, armut, şeftali ile başlayabilirsiniz. Ek olarak pastörize sütten yaptığınız yoğurdu verebilirsiniz. Ek gıda döneminin ilk üç haftasında amaç; doyurmak değil, tattırmaktır. Bu süre boyunca besinleri bebeğinize teker teker verin ki, bebeğinizin lezzet algısını geliştirin. Yeni besinleri denerken sabah saatlerini tercih edin lütfen ve bebeğinizin aç olmasına özen gösterin. Bu dönemde bebeğiniz her beslenmesinde 1-2 çay kaşığı ek besin alacaktır. Üç haftanın sonunda bu miktar 1-2 yemek kaşığına ulaşır. Her yeni besini denerken lütfen sabırlı olun. 🙂

Sabah kahvaltısı sevmiyor çocuğum. Nasıl alternatifler deneyebilirim?

Çocuğunuzun ayını/yaşını bilmediğim için net bir cevap veremeyeceğim. Çocuğunuz 2 yaşından büyükse eğlenceli tabaklar hazırlamayı deneyebilirsiniz. Omletten ev, araba, balık, surat yapabilirsiniz. Peynir, zeytin/zeytin ezmesi, domates, salatalık kullanarak süsleyebilirsiniz. Çocuğunuz 1-2 yaşlarındaysa aynı süslemeyi parmaklarıyla yiyebileceği şekilde ayarlayabilirsiniz.

10 aylık bebeğim var. Örnek menüsü ne olmalı?

Merhabalar, öncelikle anne sütü veriyor musunuz? Ne kadar veriyorsunuz? Bunları tam olarak bilmediğim için genel bir bilgi vereceğim. Bu aylarda bebekler yaklaşık 500-700 ml anne sütü veya devam sütü alırlar. Ek olarak; günde bir porsiyon yoğurt (anne sütü/devam sütü almıyorsa, 1 porsiyon süt eklenir) almalıdır. Kahvaltısında bir adet yumurta ve 30 gram yağı azaltılmış tuzsuz pastörize peynir tüketmelidir. Öğle yemeğinde tahıllı çorba, akşam yemeğinde etli/kıymalı sebze yemeği tüketebilir. Ara öğünlerinde ise meyve, yoğurt tercih edilebilir. Gün içinde bir öğünün yanında bir dilim tam buğday ekmeğine de yer verilmelidir

Bebeğim 7 aylık. Yoğurt ve meyveyi karıştırarak versem ne olur? Hangi sebze meyveleri 12 aya kadar vermemeliyim?

Yoğurt ve meyveyi karıştırarak verebilirsiniz ama içindeki meyve miktarının 100 gramı geçmemesine dikkat edin lütfen. Bebeklerde 1 yaşına kadar alerji riski yüksek olduğu için bakla, nikotin içerdiği için patlıcan verilmemelidir.

Bebeğim 13 aylık. Gece beslenmesi nasıl olmalı?

Bebekler 2,5 ayını doldurduktan sonra 23.00-04.00 saatleri arasında beslenmemelidir. Bu saatlerde beslenmek bebeklerin karın ve organ çevresi yağlanmasını artırıyor. 23.00-04.00 saatleri arasında, bebekler uyusun ve büyüsün diyoruz. 🙂

11,5 aylık çocuğum. Her gün 70 gram et fazla mı olur? Protein alerjisi var. Süt ve yumurta yemiyor.

Çocuğunuzun süt proteinine alerjisi varsa; bu süreçte süt ve süt ürünleri ihtiyacını karşılamak için badem sütü, pirinç sütü, yulaf sütü ve organik soya sütü tercih edebilirsiniz. Çocuğunuz peynir tüketiyorsa 60-70 gram et yeterlidir ama peynir de tüketmiyorsak 90 gram et yeterli olacaktır.

Demir içeriği yüksek ne verebilirim çocuğuma?

Et ve et ürünleri, yumurta, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyveler ve pekmez demir kaynağı besinlerdir. Bu besinleri, C vitamini kaynağı besinlerle birlikte tüketmesini sağlarsanız çocuğunuzun demir emilimini artırmış olursunuz.

Çocuğum hiçbir süt ürününü yemiyor. Dişleri çürüyor. Ne yapmalıyım?

Öncelikle çocuğunuzun diş çürümesi problemi varsa lütfen bir diş hekimine başvurun. Süt ve süt ürünleri tüketimin arttırmak için; çorbalarını süt/yoğurtlu, tam buğday unundan yaptığınız poğaçalarını peynirli yapabilirsiniz. Süt ve yoğurdu sevdirmek için meyvelerden (en fazla 100 g) veya şekersiz reçellerden (en fazla 20 g) yararlanabilirsiniz. Zamanla meyve/reçel miktarını azaltarak sade süt ve yoğurda geçebilirsiniz.

Bebeğim 5 aylık. Ek gıdaya başladık. Doktor her gün yeni bir sebze ekle dedi. Alerji süresi 3 gün mü? Ne kadarda bir yeni sebze ekleyeyim?

Bebeğinize her gün yeni bir sebze vermenizde herhangi bir problem yoktur. Sadece yeni besinleri denerken sabah saatlerini tercih edin lütfen. Eğer bebeğinizde alerjik bir tepki ortaya çıkarsa bu akşam saatlerine kadar belli olur ve o gün denediğiniz yeni besini bir müddet vermezsiniz. Ama bir hafta sonra tekrar denemeyi unutmayın, bazen geçici hassasiyet gösterebiliyor bebekler. 🙂

Akşamları meyve yemiyor çocuğum. Sakıncası var mı? (gündüz kreşte)

Çocuğunuz kreşte 3 porsiyon meyvesini yiyorsa, akşam yememesi problem olmaz. Ama yemiyorsa meyve sepetleri, meyveden hayvan figürleri yaparak ilgi çekici duruma getirebilirsiniz. Eğer yine yemezse sütünü veya yoğurdunu meyve ile hazırlayabilirsiniz.

Balık yağı ne zamandan itibaren, ne kadar vermeliyim?

Çocuklarda 1 yaşından sonra balık yağı kullanmaya başlayabilirsiniz. Balık yağı alırken içinde ağır metal olmadığını belirten sertifikasının olmasına özen gösterin. Balık karaciğer yağından elde edilmişse, A vitamini miktarına dikkat edilmelidir.

Çocuğum 5 yaşında. 5 aydır sadece süt ürünleri yiyor. Başka hiçbir şey yemiyor. Ne yapayım?

Yemek yemeyi çocuğunuz için eğlenceli hale getirebilirsiniz. Çocuk beslenmesinde görsellik çok önemlidir. Çocuğunuzun ilgisini çekecek renkli, desenli tabaklar alın ve bu tabakları yemeklerle süsleyerek, çocuğunuza sunun. Çocuğunuzun seveceği tariflerimiz için iyi büyüsün iyi yaşasın sitesini ziyaret edebilirsiniz. Bir de çok fazla yemek koyarak çocuğunuzun gözünü korkutmak yerine; tabağına az miktarda yemek koyun ve gün geçtikçe yemek miktarını artırın.

Az yiyen çocuklar için beslenme önerileriniz nedir? Neler vermeliyiz?

Öncelikle çocuğunuz gerçekten az mı yiyor, yoksa size göre mi az yiyor? Çocuğunuz gelişimi pozitifse, kilo kaybetmiyorsa; çocuğunuz beslenmesi normal demektir. Ama çocuğunuz gerçekten az yemek yiyorsa veya yemiyorsa; ilk yapacağınız hareket sabretmek ve zorlamamak olsun. Sizin zorlamanız çocuğunuzun yemeklere ve yemek saatlerine hep tepki göstermesine neden olur. Yemek saatlerini çocuğunuz için işkence haline getirmeyin; oyunlarla, eğlenceli anlatımlarla “yemek için bir saat kavramı olduğunu ve yemeğin masada yenmesi gerektiğini” öğretin. Sonra her yemek saatinde bebeğinizin ilgisini çekebilecek eğlenceli ve sağlıklı tabaklar hazırlayın. Yemeğini yemese bile o saatler arasında yemek masasında oturması gerektiğini anlatın. En önemlisi masaya birlikte oturmaya ve birlikte yemek yemeye özen gösterin.

Çocuğum 2 yaşında. Yemek ayırmıyor. Ancak kahvaltıda sadece yumurta yiyor. Nasıl zenginleştirebilirim menüsünü?

Yumurtasını omlet şeklinde verebilirsiniz. Omleti sebzelerle zenginleştirebilirsiniz. Kahvaltı tabaklarını keyifli hale getirin. Yumurtayı, peyniri, zeytini, domates ve salatalığını çeşitli şekillere sokarak çocuğunuza sunarsanız; ilgisini çekerek yemesini sağlarsınız. Zengin yemek tariflerimiz için de iyi büyüsün iyi yaşasın sitesini ziyaret edebilirsiniz. 🙂

Çocuğum 2 yaşında. Asla sebze yemiyor. Ne yapabilirim?

Sebze yemeklerini çocuğunuz için eğlenceli şekle getirebilirsiniz. İyi büyüsün iyi yaşasın sitesindeki “parmak yiyecekler” tarifimizi deneyin mutlaka. Eğer çocuğunuz bu dönemde sebze yememe konusunda ısrarcı olursa, lütfen siz de yemesi için sürekli ısrar etmeyin. Yemeklerini sebze ile zenginleştirmeye çalışın. Çorbalarına, keklerine, köftelerine, omletine sebzeleri gizleyerek yedirebilirsiniz.